Państwowy rejestr podstawowych osnów geodezyjnych, grawimetrycznych i magnetycznych (PRPOG) zawiera informacje, dane (w tym także archiwalne) oraz zbiory obserwacji i opracowania wyników obserwacji, dotyczące punktów podstawowej osnowy geodezyjnej, grawimetrycznej i magnetycznej dla obszaru całego kraju. W bazie danych PRPOG gromadzi się dane dotyczące punktów odpowiednich osnów oraz zbiory obserwacji wykonanych w celu wyznaczenia wartości charakterystycznych dla tych punktów wraz z wynikami ich opracowania. Ponadto, w bazie danych przechowywane są opisy topograficzne oraz zdjęcia punktów wykonane w czasie ostatnich prac geodezyjnych.
Aktualizacja danych PRPOG odbywa się na podstawie geodezyjnej dokumentacji technicznej sporządzonej w związku z zakładaniem lub utrzymywaniem podstawowych osnów geodezyjnych, grawimetrycznych i magnetycznych oraz na podstawie informacji o stanie znaku geodezyjnego, grawimetrycznego lub magnetycznego sprawdzonej przez właściwy organ Służby Geodezyjnej i Kartograficznej
Podstawę prawną tworzenia, aktualizacji , udostępniania danych oraz zakresu informacji gromadzonych w bazie danych PRPOG stanowi Rozporządzenie Ministra Rozwoju, Pracy i Technologii z dnia 6 lipca 2021 r. w sprawie osnów geodezyjnych, grawimetrycznych i magnetycznych (Dz.U. 2021 r., poz. 1341).
Punkty z bazy danych PRPOG widoczne są w serwisie www.geoportal.gov.pl, w zakresie wybranym przez użytkownika (rys. 1)
Dostępność usług przeglądania PRPOG
Dane PRPOG można przeglądać za pomocą usługi WMS, która standardowo podłączona jest w serwisie www.geoportal.gov.pl, ale także możemy ją podłączyć w dowolnym oprogramowaniu, które potrafi taki standard wykorzystywać. Usługa dostępna jest pod adresem: https://mapy.geoportal.gov.pl/wss/service/pub/guest/G2_OSNOWA_WMS/MapServer/WMSServer.
Informacje o wszystkich usługach związanych z PRPOG, które są zarządzane przez Główny Urząd Geodezji i Kartografii można znaleźć w menu głównym serwisu www.geoportal.gov.pl w pozycji „Usługi/Usługi przeglądania WMS i WMTS” (rys. 2).
Przykładowe wykorzystanie usług przeglądania PRPOG w oprogramowaniu QGIS ilustruje rys. 3.
Dostępność danych PRPOG do pobrania
Dane PRPOG są dostępne bezpłatnie i do dowolnego wykorzystania. Pobieranie danych jest możliwe z serwisu www.geoportal.gov.pl, w którym w sekcji „Dane do pobrania”, w folderze „Osnowa geodezyjna” widoczna jest warstwa „Podstawowa osnowa geodezyjna„. Po włączeniu wymienionej warstwy i po kliknięciu w dowolnym obszarze Polski będą dostępne do pobrania, właściwe dla powiatu obejmującego miejsce kliknięcia, dane dotyczące podstawowej osnowy geodezyjnej poziomej i wysokościowej, zawierającej wykazy współrzędnych, wykazy linii niwelacyjnych oraz opisy topograficzne punktów (rys. 4).
Pobieranie paczek danych PRPOG w serwisie https://mapy.geoportal.gov.pl/wss/service/PodstawowaOsnowaGeodezyjna realizowane jest przez usługę WMS: www.geoportal.gov.pl, a konkretnie przez funkcję GetFeatureInfo, która w miejscu kliknięcia, jako atrybut udostępnia do pobrania odpowiednią paczkę powiatową. Podłączając przedstawioną usługę do programów obsługujących standard WMS (np. QGIS) możemy także bezpośrednio w tych programach dokonywać pobierania danych PRPOG (rys. 5).
Dane PRPOG dostępne są także w usłudze WFS (Web Feature Service), służącej do pobierania danych w postaci wektorowej, na podstawie kryteriów zdefiniowanych przez użytkownika, a formatem służącym do przekazywania danych jest GML. Usługa jest dostępna pod adresem: http://mapy.geoportal.gov.pl/wss/service/pub/guest/G2_OSNOWA_WFS/MapServer/WFSServer.
Na rysunku 6 przedstawiono, w jaki sposób zdefiniować w QGIS źródło danych z wymienionej usługi WFS, aby w dowolnej chwili móc wygodnie dodawać dane z tej usługi, jako warstwy w dowolnym projekcie QGIS.
W wyniku działań przedstawionych na rys. 6 zostanie zdefiniowane źródło danych PRPOG bazujące na usłudze WFS, które będzie oferowało do wykorzystania przedstawione dane z bazy PRPOG. Z przedstawionych danych możemy utworzyć warstwę tematyczną w QGIS przeciągając wybrane dane do legendy projektu.
Podłączone przez usługę WFS dane są pobierane automatycznie na komputer użytkownika i QGIS ma dostęp do wszystkich oferowanych atrybutów, co przedstawiono na rys. 7.
Dane z warstwy informacyjnej możemy zapisać w zewnętrznym pliku, korzystając ze standardowej funkcji eksportu, dostępnej przy każdej warstwie informacyjnej QGIS (rys. 8). Zapis danych oferowany jest w różnych formatach, dedykowanych do typu warstwy.
